TOKANTE COVID-19

E vírùs di Corona (COVID-19) ta un malesa infektuoso ku ta originá for di e vírùs SARS-CoV-2. E vírùs ta plama prinsipalmente via partíkulanan chikí di líkido òf airu ku ta sali for di un persona infektá su boka òf nanishi, por ehèmpel durante kòmbersashon òf na momentu ku e persona en kuestion nister sin tapa boka. E vírùs a keda identifiká pa promé bes na Wuhan China i a sigui plama na paisnan rònd mundu. Dia 11 di mart 2020 e organisashon World Health Organization a deklará COVID-19 komo un pandemia. Dos dia despues, riba 13 di mart 2020, Kòrsou a konosé su promé kaso di COVID-19.

KONSEKUENSIA DI INFEKSHON

Mayoria hende ku keda infektá ku e vírùs ta eksperensiá síntomanan similar na grip i por eksperensiá problema respiratorio leve te moderá. Sinembargo, tin hende ku ta bira hopi malu ora ku nan infektá ku COVID-19 te ku nan ta drenta hòspital pa risibí tratamentu médiko. COVID-19 no ta diskriminá, esta tur hende ku keda infektá tin chèns di bira malu i fayesé komo konsekuensia di e intensidat di e síntomanan. Dia 18 di mart 2020 Kòrsou a registrá su promé morto di COVID-19.

SÍNTOMANAN

E síntomanan prinsipal di COVID-19 ta keintura, tosá seku i pèrdida di smak i/ òf holó. E síntomanan ménos komun ta doló di garganta, doló di kabes, doló di kurpa, diarea, wowo koló kórá òf iritá. Sintománan mas serio ta inkluí problema ku halamentu di rosea i doló den pechu. Na momentu ku un persona tin un òf mas di e síntomanan aki, e mester yama su dòkter di kas pa tuma instrukshon. Si akaso un persona ta deseá di tèst, por bishitá un di e laboratorionan lokal. Klek aki pa informashon di laboratorionan na Kòrsou.

DIFERENTE VARIANTE

E realidat lamentabel ta ku e vírùs ku ta kousa COVID-19 ta kambia konstantemente, kreando variantenan nobo. Tin bes e variantenan nobo aki ta disparsé pero tin bes nan ta pèrsistí, sigui krese i bira aun mas peligroso i mortal. Tipo di variante asina ta keda kategorisá komo “variant of concern – VOC”. E último VOC ta Omicron.

PROTEKSHON

Protekshon kontra COVID-19 ta posibel dor di mantené distansia sosial, bisti tapaboka den lugánan públiko i dor di laba man òf uza ‘hand sanitizer’ pa limpia man regularmente. Riba 24 di febrüari 2021, Kòrsou a lansa su trayekto di bakunasho i te ku awor mas ku 108.000 persona a risibí mínimo un bakuna. Bishitá www.bakuna.cw pa mas informashon.